Sztuszki

W poszukiwaniu straconego ojca

W ospałym, polskim miasteczku siedmioletni Stefek wałęsa się w czasie wakacji. Nie ma tu wielu przygód, to raczej małe rzeczy, które go czarują. Jego kosmos to świat podziwu i odkrywania.

Chodzi tu o ołowiane żołnierzyki, dziecięcą rozkosz jedzenia owoców południowych i szukanie jego zaginionego ojca, którego, za pomocą sztuczek, chce zwrócić matce.

W dziecięcej fantazji Stefka (Damian Ul) nie ma, jak się wydaje, nic, co nie wzbudziłoby jego zainteresowania. Chłopiec albo spędza długie godziny na ospałym dworcu robiąc eksperymenty pomiędzy, przed lub na torach kolejowych, albo pomaga handlarzowi ulicznemu sprzedawać wszystkie jabłka, lub udaje się, z chłopakiem swojej siostry Elki (Ewelina Walendziak), na wycieczkę motorową.

Nie ma nic, co mogłoby bezpieczne umknąć jego dziecięcej ciekawości. Wszystko jest wzięte pod lupę i dokładnie przeanalizowane. Nawet gołębnik staje się miejscem przygód, gdyż Stefek próbuje odkryć tajemnicę tych ptaków, którą znał chyba tylko jego dziadek. Także 18-letnia Elka odkryje „uniwersum” tego świata, ucząc się pilnie, mimo jej pracy jako pomywaczka, włoskiego, mając nadzieję na lepszą pracę. Jej adorator Jerzy (Rafał Guzniczak) podejmuje wszystkie starania, żeby w powściągliwy sposób flirtować z nią. Dzięki jego urokowi osobistemu, narowistemu motorowi i wyposażonemu w dużą ilość koni mechanicznych samochodowi, dość szybka zdobywa jej serce.

Podczas gdy Elka spędza czas na bieganiu od zmywaka na rozmowy kwalifikacyjne lub kurs włoskiego, a Jerzy przywraca, nadającym się na złom, samochodom nowe życie, Stefek dokonuje na dworcu długo oczekiwanego odkrycia. Przejeżdżający mężczyzna, którego od pewnego czasu obserwuje, musi być jego ojcem.

Tak, co najmniej życzyłby sobie Stefek. Kiedy ów mężczyzna spóźnia się na pociąg chłopak wykorzystuje nadarzającą się okazję. Ponieważ szybko udaje mu się zdobyć zaufanie nieznajomego (domniemanego ojca), nic już nie może stanąć na drodze do połączenia go z jego matką…

Polski reżyser Andrzej Jakimowski stworzył z filmem „Sztuczki” wspaniałe arcydzieło, które czasami przypomina, rozmarzonymi przygodami, francuski filmu „Amelia”.

Zabawne nawyki protagonistów zostały uchwycone okiem czułej kamery w sposób rzekomo przypadkowy. Nie jest to jednak film dokumentalny, tylko praca kamery w realistycznym filmie fabularnym.

Jakimowski często sugerował swoim aktorom, że pewna scena jeszcze nie została zakończona, ponieważ chciał uchwycić bezpośredniość spontanicznego momentu. Faktycznie widz często ma wrażenie, że pewne sceny nakręcono ukrytą kamerą, która towarzyszy aktorom w ich fikcyjnej rzeczywistości.

Także decyzja reżysera dotycząca pracy z amatorami, ożywia film swoją autentycznością, tak jakby scenariusz pochodził z prawdziwego życia.
Szczególnie duże wrażenie robi Damian Ul, który w roli małego Stefka przechodzi niesamowitą metamorfozę.
Chłopak wciela się w postać, jak gdyby sam był Stefkiem, który zdobywa świat dorosłych ołowianymi żołnierzykami, arbuzami i dziecięcymi przysięgami.
Także Ewelina Walendziak sprawia nam, z jej szorstkim humorem, aktorską niespodziankę, podczas gdy Rafał Guzniczak w roli Jerzego nie zalicza się już do amatorów, ponieważ wcześniej, w filmie debiutanckim Jakimowskiego „Zmróż oczy” z 2003 roku, miał okazję udowodnić swój aktorski talent.
¦wiat filmowców w każdym bądź razie jest zgodny co do filmu „Sztuczki” - po nagrodach w Wenecji, Gdynii i Tokio, film został nominowany do Oskara w kategorii filmy zagraniczne.

Sztuczki to film z dużą dawką humoru, werwą i niesamowitą pomysłowością, który opowiada małą historię w sposób fantastyczny, i ukazuje Polskę, państwo sąsiedzkie, w całkiem nowym świetle. To film, który przywołuje niewinne chwile dzieciństwa.
Magiczny, pełen humoru i jedyny w swoim rodzaju.

(Silvy Pommerenke)

Szczegóły
Przegląd

Tytuł: Sztuczki
Kraj produkcji: Polska
Rok produkcji: 2007
Długość: 96 minut
Dystrybucja: Kool Filmdistribution

Opublikowania
Premiera w kinach: 23.07.2009
Obsada i zespół
Reżyseria: Andrzej Jakomowski
Scenariusz: Andrzej Jakimowski
Kamera: Adam Bajerski
Montaż: Cesary Grzesiuk
Muzyka: Tomasz Gaussowski
Główni aktorzy: Damian Ul, Ewelina Walendziak

wersja online :
http://kino-zeit.de/filme/kleine-tricks