17 APRIL 2008
Trouw


Wat heerlijk om een Poolse film te zien waarin de zon doorbreekt, waarin we samen met een zomerblond jongetje op pad gaan om naar de wereld te kijken. De Poolse cinema werd lange tijd geregeerd door Krzysztof Kieslowki, maar die is dood. En we hebben natuurlijk nog steeds Roman Polanski, maar die doet meer aan dure internationale coproducties die - op 'The Pianist' na - overal worden gesitueerd, behalve in Polen zelf.

Na Kieslowski en Polanski kwam er een hele tijd niets. Maar nu is er Jakimowski. De Poolse regisseur die vijf jaar geleden debuteerde met het festivalhitje 'Squint Your Eyes', heeft de tijd genomen voor zijn tweede speelfilm 'Tricks'.
Het is een overrompelend frisse en fantasievolle vertelling over een Pools jongetje in een Pools provinciestadje met wie we een zomer lang optrekken. We zijn er bij als hij zijn speelgoedsoldaatjes uittest door ze dagelijks tussen de spoorrails te zetten, en te kijken welk soldaatje het best bestand is tegen het razen van de trein.
'Tricks' is een film over 'kijken'. Stefek kijkt naar zijn oudere zus, hoe ze bij haar vriend op de motor stapt. Hij bestudeert een man op het perron, van wie hij denkt dat het zijn vader is. Hij observeert twee appelboeren, en vraagt zich af hoe het komt dat de ene boer zijn appels wél verkoopt, en de ander - die een paar meter verderop staat - niet. Kun je het lot beinvloeden?, vraagt Stefek zich af, en kun je het toeval een handje helpen?
Het Poolse jongetje Damian Ul speelt Stefek met een opvallend naturel, je ziet hem fronsen en denken. Waarom lukt het een oude man wel om de duiven met een vingerknip te laten vliegen, en hem niet? Aan het slot van de film heeft hij opeens het antwoord, en dan weet je dat hij de hele tijd op de vraag heeft zitten broeden.
'Tricks' zit vol mooie, kleine, grappige observaties, waardoor Jakimowski's film bij tijd en wijle herinnert aan het werk van een van de grootsten in de cinema, namelijk Jacques Tati.

Jakimowski heeft hetzelfde fijne gevoel voor absurditeiten in het dagelijkse leven. Hij schreeuwt zijn vondsten niet van de daken, maar toont ze bijna terloops, als woordloze wondertjes. Eindelijk, denk je dan, het is zomer in Polen en het is een prachtige lente in de Poolse cinema.
Belinda van de Graaf, Trouw

http://www.trouw.nl/achtergrond/Dossiers/article1750593.ece/Tricks___Jakimowski_rsquo_s__rsquo_Tricks_rsquo__zit_vol_mooie__grappige_observaties.html